ຫຼາຍແຂວງ ຍັງຂາດເຂີນຄູ ຈຳນວນຫຼາຍ

ປັດຈຸບັນ ອີກຫຼາຍແຂວງໃນປະເທດລາວ ກຳລັງປະສົບບັນຫາການຂາດເຂີນຄູສອນຢ່າງໜັກ ບາງແຂວງຂາດເຂີນຄູເຖິງຫົກຮ້ອຍຄົນ ຄູຜູ້ດຽວສອນຫ້າຫ້ອງຫຼືຫ້າຊັ້ນ ແລະເນື່ອງໃນວັນຄູແຫ່ງຊາດປີນີ້ ເຈົ້າໜ້າທີ່ການສຶກສາໃນຫຼາຍແຫ່ງ ຢາກຮຽກຮ້ອງໃຫ້ລັດຖະບານແກ້ໄຂບັນຫາການຂາດເຂີນຄູ ດັ່ງກ່າວ ເຊັ່ນໃຫ້ຈ້າງຄູຕື່ມ ໂດຍສະເພາະໃຫ້ຮັບເອົາຄູອາສາສະໝັກ ເຂົ້າເປັນພະນັກງານ ເພື່ອທົດແທນຄູ ທີ່ອອກໄປ, ອີງຕາມຄຳເວົ້າຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ການສຶກສາໃນຫຼາຍໆແຂວງຂອງລາວ; ຕົວຢ່າງເຈົ້າໜ້າທີ່ການສຶກສາແຂວງສາລະວັນນາງໜຶ່ງ ທີ່ບໍ່ປະສົງບອກຊື່ແລະຕຳແໜ່ງ ໄດ້ກ່າວກັບວິທະຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ່ 7 ຕຸລາ 2024 ນີ້ວ່າ ໃນສົກຮຽນປີນີ້ ແຂວງສາລະວັນ ຂາດຄູທັງໝົດເຖິງ 600 ຄົນ; ໄລ່ສະເລັ່ຍແລ້ວ ຄູຜູ້ນຶ່ງ ຕ້ອງສອນນັກຮຽນຫ້ອງໜຶ່ງເຖິງ 70 ຄົນ ຊຶ່ງຫຼາຍກວ່າມັດຕະຖານກວ່າສອງເທົ່າ.

ເຈົ້າໜ້າທີ່ການສຶກສາ ແຂວງສາລະວັນທ່ານນີ້ ກ່າວຕື່ມວ່າ:

“ບາງຫ້ອງຫັ້ນ 60 (ຄົນ) ບາງຫ້ອງ 70 (ຄົນ) ກໍມີ ຈາກນັ້ນອີກ ກໍຄູຜູ້ໜຶ່ງ ສົມມຸດວ່າ ຊັ້ນມັດທະຍົມນີ້ ກໍຈະສອນຫຼາຍຕຳລາ ໂຕຢ່າງວ່າ ກໍຊິມີພາສາລາວ ປະຫວັດສາດ ຄູຜູ້ດຽວສອນ ສອນຫຼາຍຫ້ອງອີກ ຄວບກັນ ກໍເຮັດໃຫ້ຄຸນນະພາບການຮຽນຂອງເຂົາກໍບໍ່ໄດ້ເຕັມ ເວົ້າຂໍໂທດ ນາຍຄູເຮົາ ບໍ່ມີເວລາຊິກິນເຂົ້າພຸ້ນໃດ໋ ໃຈຂອງນາຍຄູເຮົາ ກໍວ່າ ຢາກໃຫ້ມີໂຄຕ່າຄູເຮົາໃຫ້ພຽງພໍ ຢາກໃຫ້ທົດແທນຄື ຄູທີ່ສູນເສຍໄປໃນຮູບການຕ່າງໆ ເຊັ່ນຄູເຂົ້າບຳເໜັດບຳນານນີ້ ປະມານ 100 ປາຍຄົນ ກໍຢາກໃຫ້ທົດແທນຄືນຈຳນວນນັ້ນໄດ້ບໍ່.”

ແຂວງຫົວພັນ ກໍຂາດຄູຫຼາຍຄືກັນ ຄືຂາດຄູກວ່າ 500 ຄົນ ເປັນເຫດໃຫ້ ໂຮງຮຽນປະຖົມບາງແຫ່ງ ມີຄູພຽງຄົນດຽວ ທີ່ສອນທຸກຫ້ອງແລະທຸກຊັ້ນນັບແຕ່ ປໍ1 ເຖິງ ປໍ 5; ແຕ່ກ່ອນ ມີຄູອາສາສະໝັກຫຼາຍ ປັດຈຸບັນ ຍັງເຫຼືອພຽງແຕ່ຮ້ອຍຄົນ; ສະນັ້ນ ເນື່ອງໃນໂອກາດວັນຄູແຫ່ງຊາດປີນີ້ ເຈົ້າໜ້າທີ່ການສຶກສາແຂວງຫົວພັນນາງໜຶ່ງ ຈຶ່ງຢາກຮຽກຮ້ອງໃຫ້ລັດຖະບານແກ້ໄຂບັນຫາການຂາດເຂີນຄູອັນຮ້າຍແຮງດັ່ງກ່າວ:

“ເພາະວ່າຫຼາຍໂຮງຮຽນ ກໍມີແຕ່ຄູຄົນດຽວສອນ ສ່ວນຫຼາຍຂາດ ກໍຂາດ ຍ້ອນຈຳນວນຕົວເລກເກົ່າ ມັນກໍບໍ່ຫຼາຍ ແຕ່ກີ້ຫັ້ນ ແລ້ວກໍບຳນານກໍຫຼາຍ ແຕ່ວ່າ ຕົວເລກທົດແທນບໍ່ມີ ແນ່ນອນແຫຼະ ຈຳນວນຄົນບໍ່ພຽງພໍ ຄັນວ່າ ໂຮງຮຽນນີ້ ມັນຖືກຄູຫ້າຄົນ ມີຄູແຕ່ຄົນດຽວຫັ້ນ ປະສິດທິພາບມັນກໍຫຼຸດລົງ ໜ້າວຽກໜ້າງານ ມັນກໍບໍ່ຢາກເຕັມຫັ້ນແຫຼະ ແລ່ນຫ້ອງໜຶ່ງ ເຂົ້າຫ້ອງສອງ.”

ແຂວງອັດຕະປື ກໍຂາດເຂີນຄູຢ່າງໜັກເຊັ່ນກັນ ແຕ່ກ່ອນອາໃສຄູອາສາ ແຕ່ປັດຈຸບັນ ທົ່ວແຂວງມີຄູອາສາຢູ່ພຽງແຕ່ 42 ຄົນ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ແຂວງອັດຕະປືທ່ານໜຶ່ງ ຈຶ່ງຢາກຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຂັ້ນເທິງຈ້າງຄູຕື່ມ ແທນຄູທີ່ອອກໄປ ເພາະການຂາດເຂີນຄູ ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ຄຸນນະພາບການສຶກສາຢູ່ແຂວງຫຼາຍແລ້ວ.

“ກໍທົດແທນແດ່ຫັ້ນແຫຼະເນາະ ຄືວ່າ ນ້ອງສອນຢູ່ໂຮງຮຽນ ກ ຈັງຊີ້ນ່າ ນ້ອງຍ້າຍໄປຕ່າງແຂວງ ຕ້ອງໄດ້ທົດແທນ ກໍໂຕຢ່າງແຮງຮຽນ ກໍມີຄູພພຽງພໍເນາະ ບາດນ້ອງມາສອນຢູ່ນີ້ ແລ້ວໂຍກຍ້າຍໄປ ມັນຈະຂາດອີກເດ່ຄົນນຶ່ງ ຈັ່ງຊີ້ນ່າ ມັນກໍຊິມີຜົນກະທົບຕໍ່ນັກຮຽນ ໄປຮຽນກໍບໍ່ເຕັມເມັດເຕັມໜ່ວຍແລ້ວ ຄູຜູ້ດຽວແຕ່ງບົດສອນຮອດສາມຫ້ອງ ຈັ່ງຊີ້ເນາະ ມັນຈະກ້າວໄປຮອດພຸ້ນເດ່ ຈົບຮອປີຫ້າແລ້ວ ຈົນປະຖົມ ອ່ານພາສາລາວ ຍັງບໍ່ໄດ້ ກໍຍັງມີຢູ່ເນາະ.”

ແຂວງອຸດົມໄຊ ຍັງຂາດຄູຢູ່ສອງຮ້ອຍກວ່າຄົນ ເປັນເຫດໃຫ້ໂຮງຮຽນປະຖົມຫຼາຍແຫ່ງ ໂດຍສະເພາະຢູ່ເຂດຊົນນະບົດສອກຫຼີກຫ່ງໄກ ມີຄູພຽງຄົນດຽວ ໝາຍຄວາມວ່າ ຄູຜູ້ໜຶ່ງ ຈຳເປັນຕ້ອງສອນນັກຮຽນແຕ່ ປໍ 1 ເຖິງ ປໍ 5 ດັ່ງຄູຜູ້ໜຶ່ງໃນເຂດສອກຫຼີກຫ່າງໄກ ໄດ້ກ່າວວ່າ:

“ເວົ້າເລື້ອງຄຸນນະພາບນີ້ ມັນບໍ່ໄດ້ຢູ່ແລ້ວ ຄູນີ້ຫ້າຊັ້ນ ຮຽນມັນກໍຕ້ອງ ຄູຫ້ອງໜຶ່ງຕໍ່ຄູຄົນໜຶ່ງ ປໍ1 ກໍຄົນໜຶ່ງ ປໍ2 ກໍຄົນໜຶ່ງ ຢູ່ຫ້າຊັ້ນຮຽນ ກໍຕ້ອງມີ 5-6 ກັບອຳນວຍການໂຮງຮຽນ ມັນຈະເປັນແນວນັ້ນເດ່ ຫຼັກການມັນເນາະ ກໍຈຳນວນຄົນຢູ່ໃນເມື່ອງນີ້ ມັນບໍ່ມີເງື່ອນໄຂຈະໄປຢູ່ຫ່າງໄກສອກຫຼີໄດ້ແລວເດ່າ ມັນອາຍຸສູງແລ້ວ ຈັ່ງຊິນ່າ ມັນຊິເອົາຄູທີ່ໂສດຫັ້ນ ມັນບໍ່ມີ ທົ່ວປະເທດໂຕນີ້ນ່າ.”

ຢູ່ແຂວງຊຽງຂວາງ ຄູຜູ້ໜຶ່ງກໍເວົ້າວ່າ ທົ່ວແຂວງ ຍັງຂາດຄູຢູ່ ປະມານ 40 ຄົນ ແລະອາດຈະຂາດເຂີນຫຼາຍກວ່ານັ້ນໃນອານາຄົດອັນໃກ້ໆນີ້ ເພາະຄູຫຼາຍຄົນ ໂດຍສະເພາະຄູອາສາ ຈະລາອອກຕື່ມ.

“ດຽວນີ້ ໄດ້ຍິນລາຍງານມາ ເລິ້ມອອກອີກປະມານສອງຄົນ ເພາະວ່າ ລັດຖະບານເພິ່ນໃຫ້ອັນເງິນນະໂຍບາຍຫັ້ນນ່າເນາະ ມັນກໍຢາກຄ່ອນຂ້າງຕ່ຳ ເວົ້າເຖິງເລື້ອງເສດຖະກິດ ປັດຈຸບັນ ກໍບໍ່ຢາກກຸ້ມປານໃດຫັ້ນ່າ 2024 ນີ້ ເພິ່ນໃຫ້ແຕ່ 8 ຕົວເລກ ປີກາຍຄືຫຼັງ 10 ຕົວເລກ ແລ້ວຈັກປີມັນຈິ່ງຊິໝົດ ບາງຄົນຫັ້ນ ກໍແບບວ່າ ມາຄອບເລີຍ ຊິບໍ່ເອົາຫຍັງນຳພັກນຳລັດ ແລ້ວຂໍອອກໄປດ້ວຍດີ.”

ສຳລັບຄູອາສາສະໝັກນາງໜຶ່ງ ຈາກແຂວງບໍລິຄຳໄຊ ກໍຂໍຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຂັ້ນເທິງແກ້ໄຂບັນຫາການຫຼິ້ນເສັ້ນຫຼິ້ນສາຍນັ້ນນຳ ໃນເວລາຮັບອົາຄູອາສາເຂົ້າເປັນພະນັກງານຂອງລັດ.

“ແຂວງເຮົາຍັງຂາດຄູສອນຢູ່ ມີຜົນກະທົບແບບວ່າ ອັນຫັ້ນນ່າ ເສັ້ນໃຫຍ່ສາຍໃຫຍ່ເນາະ ລົງຝຶກງານ ຂ້ອຍກໍຂໍເພິ່ນແທ້ ເພິ່ນກໍບໍ່ວ່າຈັ່ງໃດ 4-5 ປີ ຄົນເພິ່ນມາໄດ້ສອງປີ ເພິ່ນກໍເອົາສອງປີສາຫັ້ນນ່າ ເຮົາກໍບໍ່ມີເສັ້ນ ທໍ້ຖອຍແບບອັນນັ້ນແຫຼະ ທໍ້ຖອຍແບບໂຕນັ້ນແຫຼະສ່ວນຫຼາຍນ່າ.”

ສ່ວນວິທີແກ້ໄຂ, ທົ່ວປະເທດ ຈຳເປັນຕ້ອງທ້ອນໂຮມໂຮງຮຽນນ້ອຍ ທີ່ຂາດຄູແລະນັກຮຽນ ເຂົ້າກັນ ແລະອີກວິທີໜຶ່ງ ໃຫ້ຄູສອນຫຼາຍຫ້ອງ ຫຼາຍຊັ້ນ ແລະຫຼາຍໂຮງຮຽນ, ອີງຕາມຄຳເວົ້າຂອງເຈົ້າໜ້າທີ່ທີ່ກ່າວມາ.

ສ່ວນ ທ່ານ ພຸດ ສິມມາລາວົງ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງສຶກສາທິການແລະກິລາຂອງລາວ ໄດ້ຮຽກຮ້ອງເນື່ອງໃນໂອກາດວັນຄູແຫ່ງຊາດປີນີ້ ໃຫ້ເຈົ້າໜ້າທີ່ການສຶກສາ ແລະຄູອາຈານ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ພ້ອມກັນອົດທົນຜ່ານຜ່າຂໍ້ຍຸ້ງຍາກ ບໍ່ປະລະໜ້າທີ່ ໃຫ້ສະມັກຄີຮັກແພງກັນ ແບ່ງເບົາວຽກງານຊ່ວຍກັນແລະພ້ອມກັນແກ້ໄຂບັນຫາ ຕ່າງໆຂອງການສຶກສາ ແລະຂອງຊາດ.